ΠΠΣΠΘ
Σχέδιο μαθήματος στο Αδίδακτο κείμενο

ΠΠΣΠΘ

Ρηματικά επίθετα σε –τέος-τος

Αναφορικές προτάσεις –Χρονικές προτάσεις

Μετοχές και μετατροπή μετοχών

Α΄ Ομάδα

1.   Μεταβείτε στην  ιστοσελίδα http://www.greek-language.gr/greekLang/ancient_greek/tools/composition/page_084.html και μελετήστε το φαινόμενο της Αναφορικής έλξης. Να το παρουσιάσετε συνοπτικά στους συμμαθητές σας

2.   Μεταβείτε στην ιστοσελίδα http://www.greek-language.gr/greekLang/ancient_greek/tools/composition/page_086.html  και παρουσιάστε στους συμμαθητές σας τις αναφορικές ονοματικές και επιρρηματικές προτάσεις

3.   Αφού υπογραμμίσετε τις αναφορικές προτάσεις, που ακολουθούν να συμπληρώστε με το κατάλληλο σύμβολο το είδος τους (πρ:προσδιοριστική, αυ:αναφορική υποθετική, απ:αναφορική παραβολική, αα:αναφορική αιτιολογική, ατ: αναφορική τελική, ασ: αναφορική συμπερασματική). 

Ὅπου βία πάρεστιν, οὐ σθένει νόμος …………………………..

 Ἀγαθός ἐστιν ὅστις τὰ πρὸς τοὺς θεοὺς τελεῖ …………………………..

Ὃ μέλλεις ποιεῖν μὴ λέγε …………………………..

Μωραίνει Κύριος ὃν βούλεται ἀπολέσαι …………………………..

Οἳ ἂν ποιήσωνται εἰρήνην, ἐπαίνου τεύξονται …………………………..

 Ὅστις ἐθέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν …………………………..

 Ὅτῳ δοκεῖ ταῦτα, ἀνατεινάτω τὴν χεῖραν …………………………..

 Παῖδες δέ μοι οὔπω εἰσίν, οἵ με θεραπεύσουσιν …………………………..

 Τοιοῦτος ἦν οὗτος, οἷος μὴ βούλεσθαι οὐδένα ἀδικεῖν …………………………..

 Ἃ μὴ μεμάθηκας, προσλάμβανε ταῖς ἐπιστήμαις …………………………..

 Οἱ κύνες ὑλακτοῦσιν ὃν ἂν μὴ γιγνώσκουσιν ………………………….

. Ὅπου ἂν ὦ, πειράσομαι βοηθεῖν ὑμῖν …………………………..

Θόρυβος καὶ δοῦπος ἦν, οἷον εἰκός ἐστι φόβου ἐμπεσόντος γενέσθαι …………………………..

Οἱ βάρβαροι ἐκέλευον Ἀλέξανδρον ζητεῖν πτηνοὺς στρατιῶτας, οἳ ἐξαιρήσουσιν αὐτῷ τὸ ὄρος …………………………..

Ἡμεῖς οὐκ ἐπιορκοῦμεν, ὥσπερ οἱ πολέμιοι ἐπιορκοῦσιν …………………………..

 Οἱ δὲ ἐποίησαν ὡς ἐκέλευσεν ὁ Λύσανδρος …………………………..

Θαυμαστὸν ποιεῖς, ὃς ἡμῖν οὐδὲν δίδως …………………………..

4.   Να μελετήσετε τα  κείμενα που σας δίνονται σε φωτοτυπία, να αναγνωρίσετε τις αναφορικές προτάσεις και να απαντήσετε στις ερωτήσεις τους

Κείμενο Α’ Ἰσοκράτης, Περὶ εἰρήνης, 165c-e

Κείμενο Β΄ Ἰσοκράτους Περὶ Ἀντιδόσεως, 98-99

ΠΠΣΠΘ

Ρηματικά επίθετα σε –τέος-τος

Αναφορικές προτάσεις –Χρονικές προτάσεις

Μετοχές και μετατροπή μετοχών

Β΄ Ομάδα

1.   Μεταβείτε στην ιστοσελίδα http://www.greek-language.gr/greekLang/ancient_greek/tools/composition/page_073.html  και παρουσιάστε στους συμμαθητές σας τον τρόπο εισαγωγής και εκφοράς των χρονικών προτάσεων και την αντίστοιχη χρονική βαθμίδα

2.   Μεταβείτε στην ιστοσελίδα http://www.greek-language.gr/greekLang/ancient_greek/tools/composition/page_073.html και παρουσιάστε στους συμμαθητές σας  τις χρονικοϋποθετικές  προτάσεις(λνθάνων υποθετικός λόγος)

3.   1. Ποια θέση κατέχουν οι χρονικές προτάσεις και πώς εισάγονται; Να δικαιολογήσετε την εκφορά τους. 

• Ὅτε ἡμέρα ἐγένετο, παρῆν ὁ Γαβρίας. ------------------------------------------------------------------------------------------  

• Κῦρος ἐθήρευεν, ὁπότε βούλοιτο γυμνᾶσαι ἑαυτὸν καὶ τοὺς ἵππους. ------------------------------------------------------------------------------------------ 

• Ἐπειδὰν ἅπαντα ἀκούσητε, κρίνατε. ------------------------------------------------------------------------------------------  

• Οὗτοι οὖν διέβησαν, πρὶν τοὺς ἄλλους ἀποκρίνασθαι. ------------------------------------------------------------------------------------- 

• Οἱ Ἠλεῖοι ἔπειθον μὴ ποιεῖσθαι αὐτοὺς μάχην, πρὶν οἱ Θηβαῖοι παραγένοιντο. -------------------------------------------------------------------------------------- 

• Ὅταν βορρᾶς πνέῃ, καλοὶ πλοῖ εἰσιν. ------------------------------------------------------------------------------------------ 

2. Να μεταφέρετε τις προτάσεις που ακολουθούν από τα νέα ελληνικά στα αρχαία      ελληνικά. 

     α) Όταν έγινε η μάχη, ο Τισσαφέρνης κατά τύχη βρισκόταν στις Σάρδεις.           -----------------------------------------------------------------------------------------       

β)  Αυτοί λοιπόν πέρασαν, πριν απαντήσουν οι άλλοι.           -----------------------------------------------------------------------------------------     

 γ)  Πρέπει να δείχνετε  το παράδειγμα (ἐξηγοῦμαι) στους άλλους συμμάχους, έως             ότου γυρίσουν από τη Λακεδαίμονα εκείνοι που έστειλα.            -----------------------------------------------------------------------------------------------            ----------------------------------------------------------------------------------------------

4.   Να μελετήσετε τα κείμενα που σας δίνονται σε φωτοτυπία, να αναγνωρίσετε τις χρονικές προτάσεις και να απαντήσετε στα ερωτήματα

Κείμενο Α΄Δημοσθένης, πρὸς τὴν ἐπιστολήν τὴν Φιλίππου 31-33

Κείμενο Β΄  Ξενοφῶντος  Κύρου Ἀνάβασις Γ΄, Ι, §15-18

-

ΠΠΣΠΘ

Ρηματικά επίθετα σε –τέος-τος

Αναφορικές προτάσεις –Χρονικές προτάσεις

Μετοχές και μετατροπή μετοχών

Γ΄ Ομάδα

1.   Μεταβείτε στην ιστοσελίδα http://www.greek-language.gr/greekLang/ancient_greek/tools/composition/page_048.html και παρουσιάστε στους συμμαθητές σας τα ρηματικά επίθετα σε –τος(σημασία,προσωπική-απρόσωπη σύνταξη)

2.   Μεταβείτε στην ιστοσελίδα http://www.greek-language.gr/greekLang/ancient_greek/tools/composition/page_049.html# και παρουσιάστε στους συμμαθητές σας τα ρηματικά επίθετα σε –τέος(σημασία, προσωπική-απρόσωπη σύνταξη)

3.   Να αναλυθούν τα ρηματικά επίθετα σε -τέος των παρακάτω παραδειγμάτων:

1. Παρὰ τούτους ἐλθόντες σκεψώμεθα ὅτι ἡμῖν ποιητέον ἐστίν

2.Ἔστι δ'ὑμῖν οὐ τοῦτο μόνον σκεπτέον

3. 'Aλλ', ἔφη ὁ Κλειτοφῶν, τὸ τοῦ κρείττονος συμφέρον ἔλεγεν ὃ ἡγοῖτο ὁ κρείττων αὑτῷ συμφέρειν· τοῦτο ποιητέον εἶναι τῷ ἥττονι, καὶ τὸ δίκαιον τοῦτοἐτίθετο.

4. Δοτέον οὖν τῷ τελέως ἀδίκῳ τὴν τελεωτάτην ἀδικίαν, καὶ οὐκ ἀφαιρετέον ἀλλ' ἐατέον τὰ μέγιστα ἀδικοῦντα τὴν μεγίστην δόξαν αὑτῷ παρεσκευακέναι εἰς δικαιοσύνην

5. Ἀλλ' ἄρα ἵνα βελτίους ὦσιν οἱ πολῖται ὁρῶντες ἅπαντας ὁμοίως τιμωμένους, διὰ τοῦτο δοκιμαστέος ἐστίν

6. Οὐκοῦν, εἰ μηδὲν αὐτοῖς τῶν ἀνθρωπίνων μέλει, τί καὶ ἡμῖν μελητέον τοῦ λανθάνειν αὐτοὺς;

7. Πρῶτον δὴ ἡμῖν,ὡς ἔοικεν,ἐπιστατητέον τοῖς μυθοποιοῖς, καὶ ὃν μὲν ἂν καλὸν μῦθον ποιήσωσιν, ἐγκριτέον, ὃν δ'ἂν μή, ἀποκριτέον

8.῏Ην δ'ὁμῦθος ὡς ἀνοιστέον σοὶ τοὔργον εἴη τοῦτο κοὐχὶ κρυπτέον.

9.Ἵν' εἰδότες τὸ κέρδος ἔνθεν οἰστέον τὸ λοιπὸν ἁρπάζητε

10 Κάτω νυν ἐλθοῦσ', εἰ φιλητέον, φίλει κείνους· ἐμοῦ δὲ ζῶντος οὐκ ἄρξει γυνή.

11. Καὶ οὐκ ἐκ τοῦ αὐτοῦ ἐπισκεπτέον ὑμῖν τοῖς ἄλλοις τὸ ἥσυχον, εἰ μὴ καὶτὰ ἐπιτηδεύματαἐς τὸ ὁμοῖον μεταλήψεσθε.

12. Κατὰ γὰρ τὸν αὐτὸν λόγον κἂν ἐκ βασιλέως γίγνηταί τι ἔκγονον, βασιλεὺς κλητέος

13.Περὶ τούτων ὑμῖν τε βουλευτέον καὶ ἐμοί,εἴτι πλέον οἶδα, ἐσηγητέον.

14. Ἄλλοις μὲν γὰρ χρήματά ἐστι πολλὰ καὶ νῆες καὶ ἵπποι, ἡμῖν δὲ ξύμμαχοι ἀγαθοί, οὓς οὐ παραδοτέα τοῖς᾿Αθηναίοις ἐστίν, οὐδὲ δίκαις καὶ λόγοις διακριτέα μὴ λόγῳ καὶ αὐτοὺς βλαπτομένους, ἀλλὰ τιμωρητέα ἐν τάχει

4.   Να μελετήσετε τα κείμενα που σας δίνεται σε φωτοτυπία, να αναγνωρίσετε τα ρηματικά επίθετα και να τα αναλύσετε. Να απαντήσετε στα ερωτήματα

Α΄κείμενο: Πλάτων, Γοργία, 527bd

Β΄κείμ ενο:΄Πλάτων Γοργίας 523de

πρῶτον μὲν οὖν», ἔφη, «παυστέον ἐστὶν προειδότας αὐτοὺς τὸν θάνατον· νῦν γὰρ προΐσασι. τοῦτο μὲν οὖν καὶ δὴ εἴρηται τῷ Προμηθεῖ ὅπως ἂν παύσῃ αὐτῶν. ἔπειτα γυμνοὺς κριτέον ἁπάντων τούτων· τεθνεῶτας γὰρ δεῖ κρίνεσθαι. καὶ τὸν κριτὴν δεῖ γυμνὸν εἶναι, τεθνεῶτα, αὐτῇ τῇ ψυχῇ αὐτὴν τὴν ψυχὴν θεωροῦντα ἐξαίφνης ἀποθανόντος ἑκάστου, ἔρημον πάντων τῶν συγγενῶν καὶ καταλιπόντα ἐπὶ τῆς γῆς πάντα ἐκεῖνον τὸν κόσμον, ἵνα δικαία ἡ κρίσις ᾖ. ἐγὼ μὲν οὖν ταῦτα ἐγνωκὼς πρότερος ἢ ὑμεῖς ἐποιησάμην δικαστὰς ὑεῖς ἐμαυτοῦ, δύο μὲν ἐκ τῆς Ἀσίας, Μίνω τε καὶ Ῥαδάμανθυν,  ἕνα δὲ ἐκ τῆς Εὐρώπης, Αἰακόν·

1.   γυμνός, ὴ, ὸν =άνευ περιβολής, γυμνός, άοπλος, ακάλυπτος, στερημένος κάποιου πράγματος

2.   κόσμος, ὁ= τάξη, ευταξία, ευπρέπεια/κόσμος, σύμπαν/στολισμός, κάλλος

3.   θεωρέω-ῶ= παρατηρώ, εξετάζω, σκέπτομαι, είμαι θεωρός/θ.+αιτ.

ΠΠΣΠΘ

Ρηματικά επίθετα σε –τέος-τος

Αναφορικές προτάσεις –Χρονικές προτάσεις

Μετοχές και μετατροπή μετοχών

Δ΄ Ομάδα

1.   μεταβείτε στην ιστοσελίδα http://www.greek-language.gr/greekLang/ancient_greek/tools/composition/page_041.html και παρουσιάστε στους συμμαθητές σας την επιθετική μετοχή

2.   μεταβείτε στην ιστοσελίδα http://www.greek-language.gr/greekLang/ancient_greek/tools/composition/page_042.html και παροιυσιάστε στους συμμαθητές σας την κατηγορηματική μετοχή (ιδιαίτερες συντάξεις ρημάτων)

3.   μεταβείτε στις ιστοσελίδες http://www.greek-language.gr/greekLang/ancient_greek/tools/composition/page_044.html και http://www.greek-language.gr/greekLang/ancient_greek/tools/composition/page_045.html και παρουσιάσετε στους συμμαθητές σας τη συνημμένη και απόλυτη επιρρηματική μετοχή

4.   αφού μελετήσετε τη θεωρία της μετατροπής των μετοχών στη  φωτοτυπία που σας δόθηκε να μεταβείτε στην ιστοσελίδα http://blogs.sch.gr/stratilio/archives/63 και να απαντήσετε στις ερωτήσεις

5.   να βρείτε τις μετοχές στο κείμενο που σας δίνεται, να βρείτε το είδος τους και να τις μετατρέψετε σε προτάσεις, όπου αυτό είναι δυνατόν: Λυσίας, Κατά Νικομάχου 31-33