ΠΠΣΠΘ
Σχέδιο μαθήματος στο Αδίδακτο κείμενο(2)
Σχέδιο μαθήματος στο Αδίδακτο κείμενο(2)
ΠΠΣΠΘ
ΑΡΧΑΙΑ
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ
Α.
Δημοσθένης, Περὶ Ἁλοννήσου, 1-3
Το
καθεστώς κατοχής της Αλοννήσου και τα διπλωματικά παιχνίδια του Φιλίππου
Ο
Φίλιππος επιθυμούσε για διπλωματικούς λόγους τη συμφιλίωση με τους Αθηναίους
και το 342 π.Χ. έστειλε στην Αθήνα πρέσβεις, που μετέφεραν επιστολή με την
οποία υποσχόταν να τους αποδώσει την Αλόννησο, να αναγνωρίσει την αυτονομία
όσων Ελλήνων δεν συμπεριλαμβάνονταν στην "ειρήνη του Φιλοκράτη" (346
π.Χ) και να υποβληθούν σε διαιτησία διάφορα αμφισβητούμενα ζητήματα. Ο λόγος
που ακολουθεί αποτελεί απάντηση σε αυτές τις προτάσεις. (Ήδη από την αρχαιότητα
συγγραφέας του λόγου θεωρούνταν ο Ηγήσιππος).
Ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, οὐκ ἔστιν ὅπως αἱ αἰτίαι,
ἃς Φίλιππος αἰτιᾶται τοὺς ὑπὲρ τῶν δικαίων πρὸς ὑμᾶς λέγοντας, κωλύσουσι συμβούλους
ἡμᾶς γίγνεσθαι ὑπὲρ τῶν ὑμῖν συμφερόντων· δεινὸν γὰρ ἂν εἴη, εἰ τὴν ἐπὶ τοῦ βήματος
παρρησίαν αἱ παρ’ ἐκείνου πεμπόμεναι ἐπιστολαὶ ἀνέλοιεν. ἐγὼ δ’ ὑμῖν, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι,
βούλομαι πρῶτον μὲν περὶ ὧν Φίλιππος ἐπέσταλκε, περὶ τούτων διεξελθεῖν· ὕστερον
δέ, περὶ ὧν οἱ πρέσβεις λέγουσι, καὶ ἡμεῖς λέξομεν. Φίλιππος γὰρ ἄρχεται μὲν
περὶ Ἁλοννήσου λέγων ὡς ὑμῖν δίδωσιν ἑαυτοῦ οὖσαν, ὑμᾶς δὲ οὔ φησι δικαίως αὐτὸν
ἀπαιτεῖν· οὐ γὰρ ὑμετέραν οὖσαν οὔτε λαβεῖν οὔτε νῦν ἔχειν. ἔλεγε δὲ καὶ πρὸς ἡμᾶς
τοιούτους λόγους, ὅτε πρὸς αὐτὸν ἐπρεσβεύσαμεν, ὡς λῃστὰς ἀφελόμενος ταύτην τὴν
νῆσον κτήσαιτο, καὶ προσήκειν αὐτὴν ἑαυτοῦ εἶναι.
ΛΕΞΙΛΌΓΙΟ
1.
οὐκ
ἔστιν ὅπως= με κανέναν τρόπο, καθόλου
2.
παρρησία,
ἡ= ελευθερία
του λόγου
3.
ἀναιρέω-ῶ=
σκοτώνω,
εξαφανίζω(για ανθρώπους), σηκώνω, απομακρύνω, γκρεμίζω(για
πράγματα), χρησμοδοτώ(για θεούς), καταργώ, καταλύω(για νόμους), ανατρέπω(για
πολιτεύματα), ανασκευάζω(για λόγους)/ἀναιροῦμαι
νεκρούς= ενταφιάζω νεκρούς, ἀναιροῦμαι ναυαγοὺς= περισυλλέγω ναυαγούς/ ἀναιροῦμαι πολεμόν τινι= επιχειρώ
πόλεμο εναντίον κάποιου/ ἀναιροῦμαι
συνθήκας= ακυρώνω συνθήκες/ἀναίρεσις
τειχῶν= καταστροφή των τειχών
4.
ἐπιστέλλω=παραγγέλλω
με επιστολή/ ἐπιστέλλω τινί τι=
παραγγέλλω σε κάποιον κάτι/ ἐπιστέλλω
τινὶ+τελ. απαρ.= διατάζω κάποιον να…/τὰ
ἐπεσταλμένα= οι διαταγές
5.
πρεσβεύω=
στέλλομαι
ως πρεσβευτής, εξουσιάζω
Β.
Ξενοφῶν, Ἑλληνικὰ Δ, 8, 12-14
Αποτυχημένη
προσπάθεια των Σπαρτιατών για προσέγγιση με τους Πέρσες
Από
το 4.8.1 ο Ξενοφώντας επιστρέφει στην αφήγηση των γεγονότων στο Αιγαίο και τη
Μ. Ασία. Μετά τη νίκη τους στη ναυμαχία της Κνίδου (394 π.Χ.) οι Φαρνάβαζος και
Κόνωνας έπλευσαν στο Αιγαίο και προκάλεσαν την ανατροπή των φιλολακωνικών
καθεστώτων. Έτσι, οι Σπαρτιάτες, που διαπίστωσαν πλέον ότι οι νίκες τους στην
ξηρά δεν επαρκούσαν για την τελική τους επικράτηση, αποφάσισαν να κλείσουν
ειρήνη με τον Πέρση βασιλιά, ώστε να σταματήσει αυτός να χρηματοδοτεί και να
επικουρεί τον αθηναϊκό στόλο. Επιθυμώντας τη διάλυση του Βοιωτικού Κοινού και
της ένωσης Άργους–Κορίνθου, ήταν έτοιμοι να αποδεχτούν το ενδεχόμενο αυτονομίας
των ελληνικών πόλεων στη συνθήκη ειρήνης που θα υπογραφόταν στο μέλλον. Στις
Σάρδεις στέλνεται ως διαπραγματευτής ο Ανταλκίδας και υποβάλλει τις προτάσεις
των Σπαρτιατών στον διάδοχο του Τιθραύστη, τον Τιρίβαζο.
Οἱ δὲ Λακεδαιμόνιοι ἀκούοντες
ὅτι Κόνων καὶ τὸ τεῖχος τοῖς Ἀθηναίοις ἐκ τῶν βασιλέως χρημάτων ἀνορθοίη καὶ τὸ
ναυτικὸν ἀπὸ τῶν ἐκείνου τρέφων τάς τε νήσους καὶ τὰς ἐν τῇ ἠπείρῳ παρὰ θάλατταν
πόλεις Ἀθηναίοις εὐτρεπίζοι, ἐνόμισαν, εἰ ταῦτα διδάσκοιεν Τιρίβαζον βασιλέως ὄντα
στρατηγόν, ἢ καὶ ἀποστῆσαι ἂν πρὸς ἑαυτοὺς τὸν Τιρίβαζον ἢ παῦσαί γ’ ἂν τὸ Κόνωνος
ναυτικὸν τρέφοντα. γνόντες δὲ οὕτω, πέμπουσιν Ἀνταλκίδαν πρὸς τὸν Τιρίβαζον,
προστάξαντες αὐτῷ ταῦτα διδάσκειν καὶ πειρᾶσθαι εἰρήνην τῇ πόλει ποιεῖσθαι πρὸς
βασιλέα. αἰσθόμενοι δὲ ταῦτα οἱ Ἀθηναῖοι ἀντιπέμπουσι πρέσβεις μετὰ Κόνωνος Ἑρμογένη
καὶ Δίωνα καὶ Καλλισθένη καὶ Καλλιμέδοντα. συμπαρεκάλεσαν δὲ καὶ ἀπὸ τῶν συμμάχων
πρέσβεις· καὶ παρεγένοντο ἀπό τε Βοιωτῶν καὶ Κορίνθου καὶ Ἄργους. ἐπεὶ δ’ ἐκεῖ ἦσαν,
ὁ μὲν Ἀνταλκίδας ἔλεγε πρὸς τὸν Τιρίβαζον ὅτι εἰρήνης δεόμενος ἥκοι τῇ πόλει πρὸς
βασιλέα, καὶ ταύτης οἵασπερ βασιλεὺς ἐπεθύμει. τῶν τε γὰρ ἐν τῇ Ἀσίᾳ Ἑλληνίδων
πόλεων Λακεδαιμονίους βασιλεῖ οὐκ ἀντιποιεῖσθαι, τάς τε νήσους ἁπάσας καὶ τὰς ἄλλας
πόλεις ἀρκεῖν σφίσιν αὐτονόμους εἶναι. καίτοι, ἔφη, τοιαῦτα ἐθελόντων ἡμῶν, τίνος
ἂν ἕνεκα πρὸς ἡμᾶς [οἱ Ἕλληνες ἢ] βασιλεὺς πολεμοίη ἢ χρήματα δαπανῴη; καὶ γὰρ
οὐδ’ ἐπὶ βασιλέα στρατεύεσθαι δυνατὸν οὔτε Ἀθηναίοις μὴ ἡγουμένων ἡμῶν οὔθ’ ἡμῖν
αὐτονόμων οὐσῶν τῶν πόλεων
ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
1. εὐτρεπίζω=(εὖ+τρέπω,
εὐτρεπὴς= πρόθυμος)= διευθετώ, τακτοποιώ, διαθέτω ευνοϊκά, συμφιλιώνω
2. ἀφίστημι=
απομακρύνω, εμποδίζω, παραμερίζω, αποχωρίζω, παρακινώ σε αποστασία/ἀφίστημί τινα πρὸς ἐμαυτὸν= προσελκύω
κάποιον προς το μέρος μου/ἀφίστημί τινά
τινος= παρακινώ κάποιον σε αποστασία από κάποιον/ἀφίστημί τινα= παραμερίζω κάποιον/ἀφίσταμαι= απέχω, αποφεύγω, αποστατώ, επαναστατώ/ ἀφίσταμαί τινος= αποστατώ από κάποιον/ἀφίσταμαι τῆς ἀπολογίας= αποφεύγω,
παραλείπω την απολογία/ἀπόστασις, ἡ=
αποστασία, επανάσταση, αναχώρηση
3. συμπαρακαλέω-ῶ= παρακινώ
μαζί, προσκαλώ συγχρόνως
4. παραγίγνομαι= είμαι
κοντά, παρευρίσκομαι, επέρχομαι, καταφθάνω, σπεύδω σε βοήθεια/παραγίγνομαί τινι= βοηθώ κάποιον, πλησιάζω
κάποιον/παραγίγνομαι ἀπό τινος=
κατάγομαι από κάποιον/παραγίγνεται(απρόσ.)+τελ.
απαρ.=συμβαίνει να…
5. ἀντιποιέω-ῶ= ανταποδίδω
το καλό, επιδιώκω κάτι/ἀντιποιοῦμαι
τινός τι= προβάλλω αξιώσεις σε κάποιον για κάτι, διεκδικώ από κάποιον κάτι/ἀντιποιοῦμαι+απαρ.=καυχιέμαι ότι,
αξιώνω να/ἀντιποίησις, ἡ= έγερση
αξιώσεων, άσκηση
Κείμενο Α
1. Να
συμπληρωθεί ο πίνακας:
|
Κλητική ενικού
|
Γενική πληθυντικού
|
Αιτιατική
ενικού
|
γενική ενικού
|
Δοτική πληθυντικού
|
|
ἄνδρες
|
|
|
|
|
|
|
|
βήματος
|
|
|
|
|
τούτων
|
|
|
|
|
|
ἑαυτοῦ
|
|
|
|
|
|
|
νῆσον
|
|
2. Να
συμπληρωθεί ο πίνακας:
|
Θετικός βαθμός
|
Συγκριτικός βαθμός
|
Υπερθετικός βαθμός
|
|
δικαίων
|
|
|
|
δεινὸν
|
|
|
|
|
|
πρῶτον
|
Για τα παραθετικά βλ. http://hellenicglotta.blogspot.gr/2011/08/blog-post_4898.html / http://blogs.sch.gr/stratilio/archives/3223
3.
Να συμπληρωθούν οι ζητούμενοι τύποι
·
πεμπόμεναι: β΄ενικό οριστική
παρακειμένου:…………………………………
·
ἀνέλοιεν: ο ίδιος τύπος στον Ενεστώτα:………….....................
·
ἐπέσταλκε: β΄ενικό ευκτική χρόνου μέλλοντα.:………………………………
·
δίδωσιν: α΄πληθυντικό Αορ. β΄…………………………………
·
λαβεῖν: ο ίδιος τύπος στο μέσο
παρακείμενο…………………………………
4. Να
συμπληρωθούν τα κενά:
·
ἃς:είναι……………………………στο…………………………
·
συμβούλους :
είναι……………………στο……………………………
·
παρ’
ἐκείνου:είναι…………………………………στο………………
·
ὑμῖν:είναι……………………………………στο…………………
·
ὑμᾶς:είναι……………………………….στο…………………………
5. ἀνέλοιεν, κτήσαιτο:
να βρείτε τις προτάσεις στις οποίες ανήκουν τα ρήματα και να τις χαρακτηρίσετε
πλήρως
για
να δείτε τη θεωρία
......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
6. οὖσαν: να βρεθεί
το είδος της μετοχής και να τραπεί σε δευτερεύουσα πρόταση. Μεταβείτε στην
ιστοσελίδα
για
βοήθεια
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
7. ἔλεγε δὲ καὶ πρὸς ἡμᾶς τοιούτους
λόγους, ὅτε πρὸς αὐτὸν ἐπρεσβεύσαμεν, ὡς λῃστὰς ἀφελόμενος ταύτην τὴν νῆσον
κτήσαιτο, καὶ προσήκειν αὐτὴν ἑαυτοῦ εἶναι: να γίνει ευθύς λόγος με τις
απαραίτητες αλλαγές
μεταβείτε
στην ιστοσελίδα
για
βοήθεια
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Κείμενο Β
1. Να
συμπληρωθεί ο πίνακας:
|
Γενική ενικού
|
Ονομαστική
πληθυντικού
|
Αιτιατική
πληθυντικού
|
Αιτιατική ενικού
|
Δοτική πληθυντικού
|
|
|
|
|
τεῖχος
|
|
|
|
|
πόλεις
|
|
|
|
βασιλέως
|
|
|
|
|
|
|
γνόντες
|
|
|
|
|
|
|
ἁπάσας
|
|
|
2. Να
συμπληρωθεί ο πίνακας:
|
Θετικός βαθμός
|
Συγκριτικός βαθμός
|
Υπερθετικός βαθμός
|
|
δυνατὸν
|
|
|
|
ἡδὺς
|
|
|
|
πρόθυμος
|
|
|
Για τα παραθετικά βλ. http://hellenicglotta.blogspot.gr/2011/08/blog-post_4898.html / http://blogs.sch.gr/stratilio/archives/3223
3.
Να συμπληρωθούν οι ζητούμενοι τύποι
·
ἀνορθοίη: οριστική, β΄ ενικό ενεστώτα:…………………………………
·
τρέφων: ο ίδιος τύπος στον
παρακείμενο:………….....................
·
πειρᾶσθαι: ο ίδιος τύπος στον
παρακείμενο.:………………………
·
δεόμενος : β΄ενικό υποτακτική ιδίου χρόνου…………………………………
·
ἔφη: ευκτική γ΄ενικό ιδίου χρόνου…………………………………
4. Να
συμπληρωθούν τα κενά:
·
Τιρίβαζον:είναι…………………………στο…………………………
·
τῇ
πόλει : είναι……………………στο……………………………
·
Ἑρμογένη:είναι…………………………………………στο………
·
εἰρήνης:είναι……………………στο……………………….
·
βασιλεῖ:είναι………………………………στο…………………
5. «Οἱ δὲ Λακεδαιμόνιοι
ἀκούοντες- ἐνόμισαν, εἰ ταῦτα διδάσκοιεν Τιρίβαζον βασιλέως ὄντα στρατηγόν, ἢ
καὶ ἀποστῆσαι ἂν πρὸς ἑαυτοὺς τὸν Τιρίβαζον ἢ παῦσαί γ’ ἂν τὸ Κόνωνος ναυτικὸν
τρέφοντα»: να βρεθεί το είδος του υποθετικού λόγου και στη συνέχεια να γίνει
ευθύς λόγοςΜεταβείτε στην ιστοσελίδα
για
να δείτε τη θεωρία
......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
6. τίνος ἂν ἕνεκα
πρὸς ἡμᾶς [οἱ Ἕλληνες ἢ] βασιλεὺς πολεμοίη ἢ χρήματα δαπανῴη;: να εξαρτηθεί από
το «Οὗτος ἤρετο» και να γίνει πλάγιος λόγος
για
βοήθεια
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
7. ὄντα: να βρεθεί
το είδος της μετοχής και να τραπεί σε δευτερεύουσα πρόταση. Μεταβείτε στην
ιστοσελίδα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου